Aplikacje mobilne dotyczące alergii: przegląd systematyczny i ocena jakości za pomocą skali MARS (Mobile Application Rating Scale)
DOI:
https://doi.org/10.15611/nit.2024.40.08Słowa kluczowe:
aplikacje mobilne, MARS, mHealth, alergie pokarmoweAbstrakt
Cel: Wobec rosnącej liczby osób borykających się z alergiami i nietolerancjami pokarmowymi, które korzystają z dedykowanych aplikacji mobilnych, podjęto badanie mające na celu ocenę jakości tych aplikacji. Celem pracy była ocena jakości i użyteczności aplikacji mobilnych dostępnych na platformach dystrybucji cyfrowej: Google Play oraz AppStore za pomocą kwestionariusza Mobile App Rating Scale (MARS).
Metodyka: Badanie przeprowadzono na grupie trzech osób w wieku 22-24 lat. Z dostępnych aplikacji, przy użyciu metody eliminacji PRISMA (Preferred Reporting Items for Systematic Reviews and MetaAnalyses), wyselekcjonowano trzy: Soosee – Allergy & Vegan Scan, The Gluten Free Scanner oraz Eat Smart Kiwi: Food Diary. Respondenci korzystali z wybranych aplikacji przez okres dwóch tygodni. Po tym czasie badacze wypełnili kwestionariusz MARS, składający się z pięciu sekcji. W badaniu oceniono aplikacje w kategoriach: zaangażowania, funkcjonalności, estetyki, zawartości informacyjnej oraz subiektywnej oceny jakości. Następnie obliczono średnie oceny dla poszczególnych kategorii, ogólną ocenę jakości aplikacji oraz oceny subiektywne, które porównano z ocenami użytkowników w Google Play Store i AppStore.
Wyniki: Wyniki badania wykazały, że aplikacja Soosee − Allergy & Vegan Scan uzyskała najwyższe oceny wśród badanych, przewyższając Eat Smart Kiwi: Food Diary oraz The Gluten Free Scanner, która została oceniona najniżej. Analiza preferencji użytkowników ujawniła, że estetyka interfejsu odgrywa kluczową rolę w odbiorze aplikacji mobilnych z obszaru zdrowia mobilnego (mHealth), szczególnie tych dotyczących alergii pokarmowych. Atrakcyjna szata graficzna znacząco wpływa na satysfakcję użytkowników i ich zaangażowanie. Ponadto wielofunkcyjność aplikacji okazała się istotnym czynnikiem, który przyciągał użytkowników oraz wpływał na wyższe oceny. Aplikacje oferujące rozbudowane menu i niestandardowe, interesujące funkcje częściej angażowały użytkowników i były przez nich bardziej doceniane. Warto również zauważyć, że oceny nadane aplikacjom przez uczestników badania nie były zgodne z ocenami widniejącymi na platformach Google Play oraz AppStore, co może sugerować różnice w oczekiwaniach i potrzebach użytkowników w zależności od kontekstu użytkowania oraz bardziej szczegółowej oceny przeprowadzonej w badaniu.
Implikacje i rekomendacje: Ocena jakości aplikacji mobilnych ma kluczowe znaczenie w kontekście ogromnej liczby aplikacji dostępnych na platformach Google Play i AppStore. Użytkownicy często nie dysponują wystarczającą wiedzą na temat ich jakości, choć oczekują, że aplikacje te będą realnym wsparciem w codziennym życiu z alergiami lub nietolerancjami pokarmowymi. Aplikacje mHealth mają duży potencjał poprawy jakości życia dzięki łatwemu dostępowi, jednak muszą cechować się intuicyjną obsługą, dostarczać wiarygodnych, zweryfikowanych informacji oraz oferować spójny i przejrzysty design, aby mogły w pełni spełniać oczekiwania użytkowników.
Pobrania
Bibliografia
Byambasuren, O., Sanders, S., Beller, E., & Glasziou, P. (2018). Prescribable mHealth Apps Identified from an Overview of Systematic Reviews. NPJ Digital Medicine, 1(1). https://doi.org/10.1038/S41746-018-0021-9
Carpenter, D., Grimmer, J., & Lomazoff, E. (2010). Approval Regulation and Endogenous Consumer Confidence: Theory and Analogies to Licensing, Safety, and Financial Regulation. Regulation & Governance, 4(4), 383-407. https://doi.org/10.1111/J.1748-5991.2010.01091.X
Cummings, E., Borycki, E. M., & Roehrer, E. (2013). Issues and Considerations for Healthcare Consumers Using Mobile Applications. Studies in Health Technology and Informatics, 183, 227-231. https://doi.org/10.3233/978-1-61499-203-5-227
Furmankiewicz, M., Sołtysik-Piorunkiewicz, A., & Ziuziański, P. (2016). Systemy mobilne w e-zdrowiu. https://sbc.org.pl/dlibra/publication/291883/edition/275859
Grainger, R., Townsley, H., White, B., Langlotz, T., & Taylor, W. J. (2017). Apps for People With Rheumatoid Arthritis to Monitor Their Disease Activity: A Review of Apps for Best Practice and Quality. JMIR MHealth and UHealth, 5(2). https://doi.org/10.2196/MHEALTH.6956
Hopia, H., Punna, M., Laitinen, T., & Latvala, E. (2015). A Patient As a Self-Manager of Their Personal Data on Health and Disease with New Technology − Challenges for Nursing Education. Nurse Education Today, 35(12), e1–e3. https://doi.org/10.1016/j.nedt.2015.08.017
Jafleh, E. A., Alnaqbi, F. A., Almaeeni, H. A., Faqeeh, S., Alzaabi, M. A., & Al Zaman, K. (2024). The Role of Wearable
Devices in Chronic Disease Monitoring and Patient Care: A Comprehensive Review. Cureus, 16(9), e68921. https://doi.org/10.7759/cureus.68921
Li, Y., Ding, J., Wang, Y., Tang, C., & Zhang, P. (2019). Nutrition-Related Mobile Apps in the China App Store: Assessment of Functionality and Quality. JMIR MHealth and UHealth, 7(7), e13261. https://doi.org/10.2196/13261
Licari, A., Manti, S., Marseglia, A., Brambilla, I., Votto, M., Castagnoli, R., Leonardi, S., & Marseglia, G. L. (2019). Food Allergies: Current and Future Treatments. Medicina (Kaunas, Lithuania), 55(5). https://doi.org/10.3390/MEDICINA55050120
Loerbroks, A., Tolksdorf, S. J., Wagenmann, M., & Smith, H. (2019). Food Allergy Knowledge, Attitudes and Their Determinants Among Restaurant Staff: A Cross-Sectional Study. PloS One, 14(4). https://doi.org/10.1371/JOURNAL.PONE.0214625
Lyzwinski, L. N., Edirippulige, S., Caffery, L., & Bambling, M. (2019). Mindful Eating Mobile Health Apps: Review and Appraisal. JMIR Mental Health, 6(8). https://doi.org/10.2196/12820
Mandracchia, F., Llauradó, E., Tarro, L., Valls, R. M., & Solà, R. (2020). Mobile Phone Apps for Food Allergies or Intolerances in App Stores: Systematic Search and Quality Assessment Using the Mobile App Rating Scale (MARS). JMIR MHealth and UHealth, 8(9), e18339. https://doi.org/10.2196/18339
Mosa, A. S. M., Yoo, I., & Sheets, L. (2012). A Systematic Review of Healthcare Applications for Smartphones. BMC Medical Informatics and Decision Making, 12(1). https://doi.org/10.1186/1472-6947-12-67
Nwaru, B. I., Hickstein, L., Panesar, S. S., Muraro, A., Werfel, T., Cardona, V., Dubois, A. E. J., Halken, S., Hoffmann-Sommergruber, K., Poulsen, L. K., Roberts, G., Van Ree, R., Vlieg-Boerstra, B. J., & Sheikh, A. (2014). The Epidemiology of Food Allergy in Europe: A Systematic Review and Meta-Analysis. Allergy: European Journal of Allergy and Clinical Immunology, 69(1), 62-75. https://doi.org/10.1111/ALL.12305
Oreskovic, N. M., Huang, T. T., & Moon, J. (2015). Integrating mHealth and Systems Science: A Combination Approach to Prevent and Treat Chronic Health Conditions. JMIR MHealth and UHealth, 3(2). https://doi.org/10.2196/MHEALTH.4150
Page, M. J., McKenzie, J. E., Bossuyt, P. M., Boutron, I., Hoffmann, T. C., Mulrow, C. D., Shamseer, L., Tetzlaff, J. M., Akl, E. A., Brennan, S. E., Chou, R., Glanville, J., Grimshaw, J. M., Hróbjartsson, A., Lalu, M. M., Li, T., Loder, E. W., Mayo-Wilson, E., McDonald, S., … Moher, D. (2021). The PRISMA 2020 Statement: An Updated Guideline for Reporting Systematic Reviews. BMJ (Clinical Research Ed.), 372. https://doi.org/10.1136/BMJ.N71
Regulation (EU) No 1169/2011 of the European Parliament and of the Council of 25 October 2011 on the Provision of Food Information to Consumers, Amending Regulations (EC) No 1924/2006 and (EC) No 1925/2006 of the European Parliament and of the Council, and Repealing Commission Directive 87/250/EEC, Council Directive 90/496/EEC, Commission Directive 1999/10/EC, Directive 2000/13/EC of the European Parliament and of the Council, Commission Directives 2002/67/EC and 2008/5/EC and Commission Regulation (EC) No 608/2004 Text with EEA Relevance.
Salazar, A., de Sola, H., Failde, I., & Moral-Munoz, J. A. (2018). Measuring the Quality of Mobile Apps for the Management of Pain: Systematic Search and Evaluation Using the Mobile App Rating Scale. JMIR MHealth and UHealth, 6(10). https://doi.org/10.2196/10718
Sicherer, S. H., & Sampson, H. A. (2018). Food Allergy: A Review and Update on Epidemiology, Pathogenesis, Diagnosis, Prevention, and Management. Journal of Allergy and Clinical Immunology, 141(1), 41-58. https://doi.org/10.1016/J.JACI.2017.11.003
Silva, B. M. C., Rodrigues, J. J. P. C., de la Torre Díez, I., López-Coronado, M., & Saleem, K. (2015a). Mobile-Health: A Review of Current State in 2015. Journal of Biomedical Informatics, 56, 265-272. https://doi.org/10.1016/J.JBI.2015.06.003
Stoyanov, S. R., Hides, L., Kavanagh, D. J., Zelenko, O., Tjondronegoro, D., & Mani, M. (2015). Mobile App Rating Scale: A New Tool for Assessing the Quality of Health Mobile Apps. JMIR MHealth and UHealth, 3(1), e3422. https://doi.org/10.2196/mhealth.3422
Tang, R., Wang, Z. X., Ji, C. M., Leung, P. S. C., Woo, E., Chang, C., Wang, M., Liu, B., Wei, J. F., & Sun, J. L. (2019). Regional Differences in Food Allergies. Clinical Reviews in Allergy & Immunology, 57(1), 98-110. https://doi.org/10.1007/S12016-018-8725-9
Theonest, N. O., Ngowi, K., Kussaga, E. R., Lyimo, A., Kuchaka, D., Kiwelu, I., Machuve, D., Vianney, J.-M., Reboud, J., Mmbaga,
B. T., Cooper, J. M., & Buza, J. (2024). Status and Future Prospects for Mobile Phone-Enabled Diagnostics in Tanzania. PLOS Digital Health, 3(8), e0000565. https://doi.org/10.1371/journal.pdig.0000565
Tonkin, E., Brimblecombe, J., & Wycherley, T. P. (2017). Characteristics of Smartphone Applications for Nutrition Improvement in Community Settings: A Scoping Review. Advances in Nutrition, 8(2), 308-322. https://doi.org/10.3945/AN.116.013748
Tuck, C. J., Biesiekierski, J. R., Schmid-Grendelmeier, P., & Pohl, D. (2019). Food Intolerances. Nutrients, 11(7). https://doi.org/10.3390/NU11071684
West, J. H., Belvedere, L. M., Andreasen, R., Frandsen, C., Cougar Hall, P., & Crookston, B. T. (2017). Controlling Your “App” Etite: How Diet and Nutrition-Related Mobile Apps Lead to Behavior Change. JMIR MHealth and UHealth, 5(7). https://doi.org/10.2196/MHEALTH.7410
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Kategorie
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Agata Olszar, Ewelina Książek, Klaudia Konikowska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
