Bezpieczeństwo ekologiczne jako nowe wyzwanie rozwoju lokalnego
DOI:
https://doi.org/10.15611/br.2025.1.16Słowa kluczowe:
rozwój lokalny, bezpieczeństwo, bezpieczeństwo ekologiczneAbstrakt
Cel: Celem artykułu jest wskazanie znaczenia i wzrastającej roli bezpieczeństwa (szczególnie ekologicznego) w prowadzeniu polityki rozwoju lokalnego, a także wskazanie działań adaptacyjnych podejmowanych przez lokalnych aktorów.
Metodyka: Zastosowane metody badawcze mają charakter metod deskryptywnych, porównawczych wyjaśniających znaczenie bezpieczeństwa (bezpieczeństwa ekologicznego) wraz z przykładem działań adaptacyjnych.
Wyniki: Pomimo tego, że kategoria bezpieczeństwa, w tym bezpieczeństwa ekologicznego nie jest nowa w literaturze, na tle zachodzących procesów globalnych (w tym zmian klimatu) wydaje się jedną z najistotniejszych kategorii wpływających na to, jak powinien być kształtowany rozwój przez jednostki lokalne.
Implikacje i rekomendacje: Trwające globalne zmiany wzmacniają znaczenie bezpieczeństwa ekologicznego na różnych poziomach samorządowych. W konsekwencji zwiększa się potrzeba poszukiwania nowych rozwiązań w zakresie bezpieczeństwa i odporności dla samorządów lokalnych.
Oryginalność/wartość: Artykuł wskazuje przykłady rozwiązań możliwych do zastosowania przez samorządy w zakresie zwiększania bezpieczeństwa ekologicznego.
Pobrania
Bibliografia
Ambrożek, M. (2018). Zmiana pozycji geopolitycznej Chin z perspektywy teorii cykli hegemonicznych oraz teorii tranzycji potęgi. Przegląd Geopolityczny, (26), 95-114.
Bar, M., Bukowski, Z., Jerzmański, J., & Urban, S. (2012). Leksykon prawa ochrony środowiska. Wolters Kluwer Polska.
Bidłasik, M., Dubel, A., Hajto, M., Iskra, K., Juszko, I., Kuśmierz, A., Marcinkowski, M., Melka, K., Potapowicz, I., Rajkowska, B., Rymsza, B., Siwiec, E., Skotak, K., & Walczak, M. (2023). Katalog działań adaptacyjnych dla samorządów Kilmada 2.0. Instytut Ochrony Środowiska, Państwowy Instytut Badawczy. https://klimada2.ios.gov.pl/wp-content/uploads/2023/11/Katalog-dzialan-adaptacyjny-dla-samorzadow.pdf
Brodowicz, D. P. (2020). Miasta wobec zmian klimatu. Woda, zieleń, infrastruktura techniczna – bez granic. Instytut Rozwoju
Miast i Regionów. https://ecomy.irmir.pl/wp-content/uploads/2021/11/Tom-V_Miasta-wobec-zmian-klimatu.pdf
BP. (2020). Statistical Review of World Energy 2020: a Pivotal Moment. Retrieved January 20, 2025, from
Ciekanowski, Z. (2010). Rodzaje i źródła zagrożeń bezpieczeństwa. Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza, 17(1), 29-46.
European Commission. (n.d.). The Cohesion Fund/European Commission. Regional Policy. http://ec.europa.eu/regional_policy/en/funding/cohesion-fund
Falarz, M. (Ed.). (2021). Climate Change in Poland. Past, Present, Future. Springer.
Ficoń, K. (2013). Bezpieczeństwo jako systemowa kategoria ontologiczna. Kwartalnik Bellona, 672(1), 9-28.
Ficoń, K. (2020). Propedeutyka bezpieczeństwa. Filozofia, nauka, fenomen. Bel-Studio.
Górecka, K. (2006). Potrzeba bezpieczeństwa a zagrożenia cywilizacyjne. In M. Żuber (Ed.), Katastrofy naturalne i cywiliza-
cyjne. Terroryzm współczesny. Aspekty polityczne, społeczne i ekonomiczne (pp. 205-208). Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki we Wrocławiu.
Haftendorn, H. (1991). The Security Puzzle: Theory – Building and Discipline – Building in International Security. International Studies Quarterly, 35(1), 3-17.
Instytut Ochrony Środowiska-Państwowy Instytut Badawczy (IOŚ-PIB). (2023). Podręcznik adaptacji dla miast. Wytyczne do przygotowania Miejskiego Planu Adaptacji do zmian klimatu. https://klimada2.ios.gov.pl/wp-content/uploads/2023/09/Podrecznik-adaptacji-dla-miast_aktualizacja-2023_compressed.pdf
Jakubczak, R., & Flis, J. (Eds.). (2006). Bezpieczeństwo narodowe Polski w XXI wieku. Wyzwania strategie. Dom Wydawniczy Bellona.
Korzeniowski, L. F. (2017). Podstawy nauki o bezpieczeństwie. Second edition. Difin.
Koziej, S. (2011). Bezpieczeństwo: istota, podstawowe kategorie i historyczna ewolucja. Bezpieczeństwo Narodowe, 2(18), 19-39.
Levy, M. A. (1995). Is the Environment a National Security Issue? International Security, 20(2), 35-62.
Ministerstwo Klimatu i Środowiska. (n.d.). Miejskie Plany Adaptacji. Gov.pl. https://www.gov.pl/web/klimat/mpa-44
Pietraś, M. (2000). Bezpieczeństwo ekologiczne w Europie. Studium politologiczne. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Sekściński, A. (2013). Bezpieczeństwo wewnętrzne w ujęciu teoretycznym. Geneza i współczesne rozumienie w naukach politycznych. Kwartalnik Naukowy OAP UW „e-Politikon”, (6), 42-79.
Skrabacz, A. (2012). Bezpieczeństwo społeczne. Podstawy teoretyczne i praktyczne. Dom Wydawniczy Elipsa.
Stańczyk, J. (1996). Współczesne pojmowanie bezpieczeństwa. Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk.
Stańczyk, J. (2011). Istota współczesnego pojmowania bezpieczeństwa – zasadnicze tendencje. Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego, (5), 15-33.
Stefanowicz, J. (1984). Bezpieczeństwo współczesnych państw. Instytut Wydawniczy PAX.
Zięba, R. (2008). Pozimnowojenny paradygmat bezpieczeństwa międzynarodowego. In R. Zięba (Ed.), Bezpieczeństwo międzynarodowe po zimnej wojnie (pp. 15-39). Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Małgorzata Rogowska-Sawicz
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Accepted 2025-06-27
Published 2025-07-16
