Miasto w nowych realiach ze szczególnym uwzględnieniem bezpieczeństwa
DOI:
https://doi.org/10.15611/br.2025.1.10Słowa kluczowe:
bezpieczeństwo, miasto, rozwójAbstrakt
Uwidacznianie związków pomiędzy gospodarką przestrzenną a bezpieczeństwem należy do procesów wieloaspektowych, niejednorodnych i często o zabarwieniu ideologicznym. Trudności w formułowaniu wniosków, które wynikają z przeprowadzanych badań, są konsekwencją bardzo dynamicznych zmian gospodarczych, a tym samym kumulowania się zagrożeń nieprzewidywalnych. Przykładem może być funkcjonalność sztucznej inteligencji (AI) i wykorzystywany w tym celu system internetu czy innowacyjne rozwiązania w miastach w zakresie monitoringu, które z jednej strony zmierzają w kierunku większej funkcjonalności w zakresie poprawy bezpieczeństwa, z dru-giej wchodzą w kolizję ze swobodą obywateli. Bez względu na dyskusję, jaka odbywa się w środowisku naukowców i praktyków, jest pewne, że zapewnianie wysokiego poziomu bezpieczeństwa to czynnik wzrostu i rozwoju społeczno-gospodarczego. We współczesnych realiach społeczno-gospodarczych jest to o tyle istotne, że ciężar ten spada na duże miasta, a według prognoz demograficznych siła i skala zagrożeń mogą stać się jeszcze większe chociażby w stosunku do zachodzących procesów urbanizacyjnych. W tych warunkach znaczenie geografii bezpieczeństwa w dużych ośrodkach miejskich wydaje się interesującym przedmiotem badań w kwestii m.in. jakości życia oraz określania stopnia kryminalizacji poszczególnych jego wycinków. Celem artykułu jest ukazanie zjawisk o charakterze kryminologicznym związanych z rozwojem ośrodków miejskich w szczególności w kontekście kształtowania się procesów urbanizacyjnych. Dla realizacji tak sformułowanego celu posłużono się głównie podejściem deskryptywnym z uwzględnieniem warunków, w jakich zachodzi proces zapewniania bezpieczeństwa, jak również wykorzystano elementy statystyki publicznej. Autorzy wskazują na pilną potrzebę ciągłego monitorowania zagrożeń nie tylko determinujących klasycznie rozumianą przestępczość, ale przede wszystkim zwracają uwagę na nowe zjawiska wynikające z szeroko rozumianej otwartości dużych ośrodków miejskich. Wartość poznawczą artykułu należy upatrywać przede wszystkim w identyfikacji nowych realiów społeczno-gospodarczych kształtujących rozwój dużych miast.
Pobrania
Bibliografia
Dukała, K. (2012). CPTED – założenia, strategie, sposoby prezentacji. W: J. Czapska (red.), Zapobieganie przestępczości przez kształtowanie przestrzeni (s. 30-43). Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Głowacki, R., Łojek, K. i Urban, A. (2008). Wpływ ukształtowania przestrzeni fizycznej na zapobieganie przestępstwom i wykroczeniom. Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie.
Korenik, A. (2019). Smart Cities, Inteligentne miasta w Europie i Azji. CeDeWu.
Korenik, S. (2010). Współczesne koncepcje przestrzennego rozwoju gospodarki i społeczeństwa. Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.
Kozak, A. (2022). Wybrane obszary funkcjonowania miast w nowych realiach społeczno-gospodarczych. Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.
Łuczyszyn, A. (2017). Miasta jako miejsca kumulacji przestępczości. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, (490), 209-218.
Łuczyszyn, A. i Łuczyszyn, M. (2018). Urbanizacja jako element rozwoju miasta. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, (502), 53-61.
Łuczyszyn, A. i Łuczyszyn, T. (2020). Zapewnianie bezpieczeństwa jako otwartość zarządzania publicznego i czynnik rozwoju lokalnego w warunkach globalizacji. W: B. Wiśniewska-Paź (red.), Jedność w różnorodności. Społeczeństwo otwarte a bezpieczeństwo. Konteksty Szwajcarskie (s. 41). Wydawnictwo Adam Marszałek.
Łuczyszyn, T. (2020). Bezpieczeństwo jako element jakości życia w mieście. W: A. Zakrzewska-Półtorak (red.), Nowe oblicza miast. Debiuty Studenckie 2020 (s. 36-51). Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.
Sypion-Dutkowska, N. (2014). Uwarunkowania przestrzenne przestępczości w wielkim mieście w ujęciu GIS (na przykładzie Szczecina). Studia komitetu przestrzennego zagospodarowania kraju PAN, (159), 5-122.
Szymańska, D. (2008). Urbanizacja na świecie. Wydawnictwo Naukowe PWN.
Świętochowska, U. (2001). Patologie cywilizacji współczesnej. Wydawnictwo Adam Marszałek.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Andrzej Łuczyszyn, Patrycja Papież

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Accepted 2025-04-02
Published 2025-06-27