Samorząd terytorialny a parki narodowe – jak przełamać impas we współpracy?

Abstrakt

Cel: W artykule przenalizowano zahamowany rozwój sieci parków narodowych w Polsce, wskazując kluczowe bariery ich ekspansji oraz proponując konkretne kierunki działań naprawczych. Podkreślono unikalną rolę parków narodowych w ochronie środowiska przy jednoczesnym wskazaniu, że ich udział w powierzchni Polski wynosi jedynie 1,05%, co znacząco odbiega od średniej w Unii Europejskiej.

Metodyka: Badanie objęło analizę aspektów prawnych i ekonomicznych oraz przegląd literatury w celu identyfikacji głównych problemów ograniczających rozwój parków narodowych. Szczególną uwagę poświęcono barierom wynikającym z oporu samorządów lokalnych, stratom wpływów z podatku leśnego oraz różnicom w wynagrodzeniach pomiędzy pracownikami parków narodowych a Lasów Państwowych.

Wyniki: Wskazano, że skutecznym sposobem przezwyciężenia tych trudności może być wprowadzenie mechanizmów wsparcia finansowego dla społeczności lokalnych oraz rozwijanie partnerstw między parkami a samorządami. Wyniki sugerują, że zmiana podejścia administracji centralnej oraz implementacja modelu zarządzania opartego na współpracy i dialogu mogłyby efektywnie zrewitalizować proces rozwoju parków narodowych.

Implikacje i rekomendacje: Postulowane rozwiązania mają potencjał zastosowania nie tylko w Polsce, lecz także w innych krajach borykających się z podobnymi wyzwaniami. Wdrożenie mechanizmów wsparcia finansowego oraz modelu partnerskiego mogłoby przyczynić się do poprawy ochrony środowiska i harmonijnego współdziałania parków narodowych z lokalnymi społecznościami.

Oryginalność/wartość:

Zaletą niniejszego artykułu jest kompleksowa, zintegrowana analiza stagnacji rozwoju parków narodowych w Polsce, uwzględniająca w wyjątkowy sposób czynniki prawne, ekonomiczne i społeczno-polityczne. Przekształcając tworzenie parków narodowych w proces oparty na współpracy, a nie antagonizmie, autor przedstawia nowatorskie strategie teoretyczne i praktyczne, które można zastosować w Polsce i krajach borykających się z podobnymi wyzwaniami, równoważąc cele ekologiczne z realiami społeczno-gospodarczymi.