Przystępność cenowa mieszkań na wrocławskim rynku nieruchomości
DOI:
https://doi.org/10.15611/br.2024.1.02Słowa kluczowe:
przystępność cenowa mieszkań, wrocławski rynek nieruchomości mieszkaniowychAbstrakt
Cel: Uchwycenie zmian w dostępności finansowej mieszkań przy ich zakupie na wrocławskim pierwotnym i wtórnym rynku nieruchomości w latach 2013-2022.
Metodyka: Badania w zakresie dostępności cenowej mieszkań są prowadzone w ujęciu tradycyjnym (wskaźniki ilościowe), behawioralnym (np. badania ankietowe) i rozbudowanym (wskaźniki ilościowe i kryteria jakościowe). Niniejsze analizy wpisują się w podejście tradycyjne. W pomiarze przystępności cenowej mieszkań wykorzystano metodę dochodową, konstruując wskaźnik oparty na średnim miesięcznym wynagrodzeniu brutto, metrażu mieszkania oraz średnich cenach 1 m2 lokali mieszkalnych w transakcjach na pierwotnym i wtórnym rynku nieruchomości w ujęciu wariantowym, tj. zależnym od powierzchni mieszkalnej.
Wyniki: W latach 2013-2022 na pierwotnym i wtórnym rynku nieruchomości nie zarysowała się tendencja wskazująca na systematyczną poprawę lub pogorszenie dostępności finansowej zasobów mieszkaniowych dla wrocławian. Dane ze skrajnych lat analizy (2013 i 2022) pokazują, że przystępność cenowa mieszkań we Wrocławiu poprawiła się na pierwotnym i pogorszyła na wtórnym rynku nieruchomości. Niezależnie od tych zmian należy zauważyć, że ceny mieszkań w relacji do średniego wynagrodzenia brutto nie wypadają korzystnie, ograniczając potencjalnych nabywców do grona osób zamożnych.
Implikacje i rekomendacje: Zaspokajanie konsumpcyjnych potrzeb mieszkaniowych na bazie prawa własności nie rozwiąże wrocławskich problemów lokalowych. Ograniczona dostępność finansowa mieszkań przy transakcjach kupna tych nieruchomości wyraźnie wskazuje potrzebę podjęcia dodatkowych działań ukierunkowanych na wspieranie budownictwa socjalnego i rozwój komercyjnego rynku najmu lokali mieszkalnych.
Oryginalność/wartość: Tradycyjne badania dostępności finansowej mieszkań zwykle koncentrują się na uśrednionych dochodach ludności i przeciętnych cenach lokali mieszkalnych w przeliczeniu na jeden metr kwadratowy lub na medianach tych cech. W podejściach tych ignoruje się wpływ powierzchni mieszkania na jego przystępność cenową. Zaproponowany wskaźnik eliminuje tę wadę. Ocena dostępności finansowej mieszkań na wrocławskim rynku nieruchomości jest jedną z podstaw kształtowania lokalnej polityki mieszkaniowej.
Pobrania
Bibliografia
Cyran, R. (2020). Analizy dostępności rynku mieszkaniowego na potrzeby zintegrowanej polityki mieszkaniowej. Instytut Rozwoju Miast i Regionów.
Czerniak, A., Czaplicki, M., Mokrogulski, M., & Niedziółka, P. (2022). Dostępność finansowa mieszkań w krajach Europy ŚrodkowoWschodniej na tle zmian parametrów polityki pieniężnej. In M. Strojny (Ed.), Raport SGH i Forum Ekonomicznego 2022 (pp. 86-108). Szkoła Główna Handlowa w Warszawie. https://cor.sgh.waw.pl/handle/20.500.12182/1206
Ezennia, I. S., & Hoskara, S. O. (2022). Applications of housing affordability measurement approaches used in planning affordable housing: A systematic review. Journal of Building Construction and Planning Research, 10, 1-36. https://doi.org/10.4236/jbcpr.2022.101001
Flint, J. & Rowlands, R. (2003). Commodification, normalization and intervention: Cultural, social and symbolic capital in housing consumption and governance. Journal of Housing and the Built Environment, 8(3), 213-232. https://doi.org/10.1023/A:1025113329508
Główka, G. (2012). System finansowania nieruchomości mieszkaniowych w Polsce. Doświadczenia i kierunki zmian. Oficyna Gorzeń-Mitka, I. (2022). Dostępność i jakość zasobów mieszkaniowych – porównanie wielokryterialne gmin miejskich województwa wielkopolskiego metodą MULTIMOORA. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 62(5), 183-197. Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej.
Główny Urząd Statystyczny [GUS]. (2023). Gospodarka mieszkaniowa i infrastruktura komunalna w 2022 roku. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/infrastruktura-komunalna-nieruchomosci/nieruchomosci-budynkiinfrastruktura-komunalna/gospodarka-mieszkaniowa-i-infrastruktura-komunalna-w-2022-roku,13,17.html
Główny Urząd Statystyczny [GUS]. (2024). Bank Danych Lokalnych. https://bdl.stat.gov.pl
Henderson, J. V. & Ioannides, Y. M. (1983). A model of housing tenure choice. American Economic Review, 73(1), 98-111. Retrieved from https://www.jstor.org/stable/1803929
Kokot, S. (2022). Realne ceny mieszkań na rynku wtórnym w wybranych miastach w Polsce. Wiadomości Statystyczne, 67(3), 46-65. https://doi.org/10.5604/01.3001.0015.8066
Komisja Europejska. (2017). Europejski filar praw socjalnych. https://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=1226&langId=pl
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (t.j. Dz.U. z 1997 r. nr 78, poz. 483).
Kucharczyk-Brus, B. (2021). Ocena jakości mieszkań w zabudowie wielorodzinnej – raport z badań ankietowych. Builder, 287(6), 13-15. https://doi.org/10.5604/01.3001.0014.8659
Lis, P. (2021). Wspólnie czy indywidualnie? Na własność czy wynajem? Wszystkim czy wybranym? Dylematy współczesnej polskiej polityki mieszkaniowej. Studia BAS, 2, 35-50. https://doi.org/10.31268/StudiaBAS.2021.16
Marona, B., & Tomasik, K. (2023). Problem dostępności mieszkań w Polsce w kontekście realizowanych programów polityki mieszkaniowej w latach 2016-2022. Studia BAS, (4), 27-53. https://doi.org/10.31268/StudiaBAS.2023.29
Matel, A. (2020). Właściciele i najemcy. Status mieszkaniowy gospodarstw domowych w Polsce. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
Milewska-Wilk, H. & Nowak, K. (2022). Dane o mieszkalnictwie w Polsce. Instytut Rozwoju Miast i Regionów.
Ministerstwo Rozwoju i Technologii. (2019). Cele zrównoważonego rozwoju. https://www.gov.pl/web/rozwoj-technologia/cele-zrownowazonego-rozwoju
Robinson, M., Scobie, G. M., & Hallinan, B. (2006). Affordability of housing: Concepts, measurement and evidence. New Zealand Treasury Working Paper, 06/03, 1-52.
Samorek, B., & Cichocki, M. (2023). Polski rynek nieruchomości mieszkaniowych. Instytut Rozwoju Miast i Regionów.
Sępoch-Ożyńska, A. (2022). Elastyczność kształtowania przestrzeni mieszkalnej w budynkach wielorodzinnych. MAZOWSZE Studia Regionalne, (41), 37-46. https://doi.org/10.21858/msr.41.03
Stone, M. E. (2006). What is housing affordability? The case for the residual income approach. Housing Policy Debate, 17(1), 151–184. https://doi.org/10.1080/10511482.2006.9521564
Strączkowski, Ł. (2009). Motywy zakupu mieszkań w świetle badań nabywców na lokalnym rynku mieszkaniowym w Poznaniu. Studia i Materiały Towarzystwa Naukowego Nieruchomości, 17(2), 45-55.
Trojanek, R. (2014). Dostępność mieszkaniowa w wybranych miastach w Polsce w latach 1997-2012. Biuletyn Stowarzyszenia Rzeczoznawców Majątkowych Województwa Wielkopolskiego, 1-2, 5-7.
Tyrawa, D. (2023). Zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych jako cel gminnych programów mieszkaniowych. Prawo i Więź, 4(47), 671-687.
Ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (t.j. Dz.U. z 2001 r. nr 4, poz. 27).
Ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (t.j. Dz.U. z 2001 r. nr 71, poz. 733). Ustawa z dnia 10 grudnia 2020 r. o zmianie niektórych ustaw wspierających rozwój mieszkalnictwa (Dz.U. z 2021 r., poz. 11).
Zakrzewska-Półtorak, A. i Pluta, A. (2023). Zmiany w zakresie atrakcyjności nieruchomości mieszkaniowych w polskich miastach w latach 2010-2020, ze szczególnym uwzględnieniem dostępności. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 67(3), 164-176.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Dariusz Głuszczuk

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Accepted 2024-12-06
Published 2025-01-31