Ocena strategii płynności finansowej (na przykładzie szpitali)
Słowa kluczowe:
płynność finansowa, controlling, szpitaleAbstrakt
Cel: Celem artykułu jest identyfikacja strategii płynności finansowej realizowanych przez podmioty lecznicze oraz konsekwencji ich wyboru.
Metodyka: Do identyfikacji strategii płynności finansowej wykorzystano metodę dochód–ryzyko, a konsekwencje wyboru strategii zbadano, analizując wartości wybranych wskaźników finansowych. Badania przeprowadzone zostały na podstawie sprawozdań finansowych za 2022 r. dla 30 podmiotów leczniczych funkcjonujących w formie samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, udzielających świadczeń szpitalnych na terenie województw podkarpackiego i lubelskiego.
Wyniki: W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono zróżnicowane podejście ze wskazaniem na agresywną strategię majątku obrotowego, umiarkowaną lub konserwatywną strategię źródeł finansowania majątku obrotowego i umiarkowaną lub agresywną strategię majątkowo-finansową. Teoretycznie konsekwencją tego powinno być umiarkowane ryzyko i zysk, tymczasem większość szpitali ma niskie wskaźniki płynności finansowej, generuje straty i ma ujemny kapitał własny oraz ujemny kapitał obrotowy netto – wszystkie te czynniki znacznie podnoszą ryzyko finansowe. W przypadku szpitali nie znajduje odzwierciedlenia klasyczne założenie strategii agresywnej – osiągania wyższej rentowności dzięki niższej płynności finansowej, czy też strategii konserwatywnej – zmierzającej do utrzymywania wyższej płynności finansowej kosztem niższej rentowności. Wynika to m.in. ze specyfiki funkcjonowania sektora publicznego, którego podmioty, nie będąc nastawione na maksymalizację zysku, są zarządzane inaczej niż jednostki sektora prywatnego. Uwagę zwracają duże różnice w wartościach poszczególnych mierników działalności, co dowodzi równocześnie zróżnicowanego podejścia do bezpieczeństwa finansowego w badanych szpitalach.
Implikacje i rekomendacje: Wyniki badań wskazują na rozbieżność między teoretycznymi założeniami strategii płynności finansowej a praktyką w podmiotach leczniczych. W większości badanych szpitali wykazano wysokie ryzyko finansowe zagrażające stabilności finansowej, co wskazuje na konieczność rewizji przyjętych założeń i strategii płynności finansowej z uwzględnieniem specyfiki działalności leczniczej. Wypracowanie mechanizmów podnoszących bezpieczeństwo finansowe podmiotów leczniczych wymaga szerszych badań naukowych z zakresu oceny efektywności podmiotów leczniczych, w tym szczegółowej analizy rozwiązań stosowanych w szpitalach działających na niższym poziomie ryzyka finansowego. W praktyce ich implementacja w podmiotach o słabszej kondycji mogłaby przeciwdziałać zagrożeniu kontynuacji działalności leczniczej, utrzymując lub podnosząc tym samym dostępność, ciągłość i jakość świadczeń zdrowotnych.
Oryginalność/wartość: Badania pokazują, jak teoretyczne założenia realizowanych strategii płynności finansowej przekładają się na rzeczywiste wyniki finansowe w specyficznej grupie badawczej, tj. szpitalach prowadzonych w formie samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej – ich płynność finansowa determinowana jest kosztochłonnym profilem działalności oraz ograniczeniami wynikającymi z formy organizacyjno-prawnej.
Bibliografia
Akinleye, D. D., McNutt, L. -A., Lazariu, V. i McLaughlin, C. C. (2019). Correlation between Hospital Finances and Quality and Safety of Patient Care. PLoS ONE, 14(8). e0219124. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0219124
Beauvais, B., Dolezel, D. i Ramamonjiarivelo, Z. (2023). An Exploratory Analysis of the Association between Hospital Quality Measures and Financial Performance. Healthcare, 11(2758). https://doi.org/10.3390/healthcare11202758
Bem, A., Prędkiewicz, K., Prędkiewicz, P. i Ucieklak-Jeż, P. (2014a). Determinants of Hospital’s Financial Liquidity. Procedia Economics and Finance, (12), 27-36. https://doi.org/10.1016/S2212-5671(14)00317-7
Bem, A., Prędkiewicz, K., Prędkiewicz, P. i Ucieklak-Jeż, P. (2014b). Hospital’s Size as the Determinant of Financial Liquidity (Proceedings of the 11th International Scientific Conference European Financial Systems 2014, 41-48).
Bem, A., Ucieklak-Jeż, P. i Prędkiewicz, P. (2014). Income per Bed as a Determinant of Hospital's Financial Liquidity. Problems of Management in the 21st Century, 9(2), 124-131.
Brigham, E. i Houston, J. (2015). Zarządzanie finansami. Wydawnictwo Naukowe PWN.
Chluska, J. (2015). Informacyjne aspekty funduszu własnego samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, (390), 82-90.
Cleverley, W. O. i Cleverley, J. O. (2018). Essentials Of Health Care Finance. Jones & Bartlett Learning.
Ćwiąkała-Małys, A. i Łagowski, P. (2018). Zastosowanie modeli dyskryminacyjnych efektywności finansowej w przewidywaniu wypłacalności podmiotów leczniczych województwa dolnośląskiego. Przedsiębiorczość i Zarządzanie, XIX, 12(1), 189-210.
Dalci, I. i Ozyapici, H. (2018). Working Capital Management Policy in Health Care: The Effect of Leverage. Health Policy, 122, 1266-1272. https://doi.org/10.1016/j.healthpol.2018.09.012
Dittmann, H. i Kuchinke, B. A. (2016). Hospital Competition and Management Accounting: An Empirical Analysis against the Background of the Health Care Reform 2015. List Forum fur Wirtschaftsund Finanzpolitik, 42(1), 67-99. https://doi.org/10.1007/s41025-016-0033-7
Gołaś, Z., Bieniasz, A. i Czerwińska-Kayzer, D. (2010). Stopień pokrycia zapotrzebowania na kapitał pracujący kapitałem stałym netto jako miara płynności finansowej. Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, 55(111), 59-74.
Hu, X., Jin, W., Yang, A. i Hu, Z. (2022). Management of Capital Liquidity in Public Hospitals under the Epidemic Situation of COVID-19. Frontiers in Public Health, 10(977221). https://doi.org/10.3389/fpubh.2022.977221
Jaworzyńska, M. (2021). Financial Liquidity and Profitability of Polish Self-Governing Public Health Care Institutions in 20162018. Przegląd Epidemiologiczny, 75(2), 277-287. https://doi.org/10.32394/pe.75.26
Jounghyeon, K., McCullough, J. S. I Lee, J. (2022). Do Liquidity Constraints Affect the Investment Decisions of California Hospitals? Economic Modelling, (113). https://doi.org/10.1016/j.econmod.2022.105897
Kosycarz, E. (2015). Elementy Nowego Zarządzania Publicznego w systemie ochrony zdrowia w Polsce. Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace, 4(3), 205-217. https://doi.org/10.33119/KKESSiP.2015.4.3.14
Kowalska, M. i Misztal, A. (2020). Wpływ bezpieczeństwa finansowego na zrównoważony rozwój przedsiębiorstwa. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Krenyácz, É. (2018). Controlling in Hungarian Hospitals: History and Key Issues. Society and Economy, 40(4), 605-622. https://doi.org/10.1556/204.2018.40.4.8
Krzeczewski, B. (2020). Finanse szpitali w Polsce. Strategie płynności. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Kuciński, A. (2017). Strategie zarządzania kapitałem obrotowym netto w przedsiębiorstwie na przykładzie wybranych spółek notowanych na GPW w Warszawie. Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim. Pobrano 10 maja 2024 z https://open.icm.edu.pl/items/a80ba5de-dbe5-4fd9-8a46-272e75573e45
Lichota, W., Rabiej, E. i Pitera, R. (2021). Analiza finansowa przedsiębiorstw wybranych sektorów ze szczególnym uwzględnieniem zagrożenia upadłością. CeDeWu.
Łada, M. (2020). Jak utrzymać płynność finansową. Rachunkowość, (11), 3-11.
Maślach, D., Markiewicz, J., Warelis, A. i Krzyżak, M. (2019). Importance of Financial Liquidity in Hospital Management. Przegląd Epidemiologiczny, 73(3), 369-381. https://doi.org/10.32394/pe.73.30
Maślanka, T. (2019). Płynność finansowa determinantą zdolności kontynuacji działalności przedsiębiorstwa. CeDeWu.
Maślanka, T. i Mazur-Maślanka, I. (2021). Analiza i ocena kondycji finansowej przedsiębiorstwa z wykorzystaniem rachunku przepływów pieniężnych. CeDeWu.
Mazdaki, A., Rezapour, A., Khalilabad, T. H., Mohamadkhani, N. (2019). Factors Affecting Financial Indicators in Selected Administration, (22), 40-48. Hospitals Affiliated to Iran University of Medical Sciences Before and After Health System Reform Plan. Journal of Health
Michalski, G. (2010). Strategiczne zarządzanie płynnością finansową. CeDeWu.
Niemiec, A. (2014). Wielkości graniczne statycznych wskaźników płynności finansowej. Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, 79(135), 57-69. https://doi.org/10.5604/16414381.1133204
Niemiec, A. i Skoczylas, W. (2024). Wskaźniki finansowe przedsiębiorstw według działów (sektorów) za 2022 r. Rachunkowość, (4), 59-85.
Nita, B., Kaczmarczyk, A. i Oleksyk, P. (2020). Zagrożenie utraty bezpieczeństwa finansowego przedsiębiorstw. Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.
Prędkiewicz, K. i Prędkiewicz, P. (2013). Płynność finansowa szpitali samorządowych w Polsce – wyniki badań empirycznych. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego – Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, 766(62), 169-179.
Puro, N., Borkowski, N., Hearld, L., Carroll, N., Byrd, J., Smith, D. i Ghiasi, A. (2019). Financial Distress and Bankruptcy Prediction: A Comparison of Three Financial Distress Prediction Models in Acute Care Hospitals. Journal of Health Care Finance, (Fall).
Rabiej, E. (2018). Jednostka samorządu terytorialnego jako podmiot tworzący SPZOZ – analiza wybranych aspektów prawnych i finansowych. Optimum. Economic Studies, 3(93), 159-170. https://doi.org/10.15290/oes.2018.03.93.13
Rój, J. i Sobiech, J. (2006). Zarządzanie finansami szpitala. Dom Wydawniczy ABC.
Schuhmann, Th. M. (2008). Hospital Financial Performance – Trends to Watch. Healthcare Financial Management.
Siedlecki, R., Prędkiewicz, P., Bem, A. i Szpulak, A. (2021). Working Capital Management in Hospitals: Evidence from Poland. European Research Studies Journal, XXIV(1), 836-850. https://doi.org/10.35808/ersj/2099.
Sierpińska, M., Sierpińska-Sawicz, A. i Węgrzyn, R. (2019). Controlling finansowy w przedsiębiorstwie. Wydawnictwo Naukowe PWN.
Sierpińska, M. i Wędzki, D. (1999). Zarządzanie płynnością finansową w przedsiębiorstwie. Wydawnictwo Naukowe PWN.
Sikora-Alicka, J. E. (2021). Efektywność działalności polskich szpitali. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Skoczylas, W. (2000). Statyczna i dynamiczna analiza płynności finansowej. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, (277/38), 165-176.
Szemraj, T. i Czajkowska, A. (2020). Taktyki i strategie zarządzania kapitałem obrotowym w finansowaniu przedsiębiorstw. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Szewieczek, A. (2021). Financial Situation and Challenges for Management of SME Hospitals: Evidence from Poland. Serbian Journal of Management, 16(1), 231-250. htps://doi.org/10.5937/sjm16-25276
Tokarski, A., Tokarski, M. i Mosionek-Schweda, M. (2017). Pomiar i ocena płynności finansowej podmiotu gospodarczego. CeDeWu.
Upadhyay, S. i Smith, D.G. (2020). Cash, Cash Conversion Cycle, Inventory and COVID-19. Journal of Health Care Finance, 46(4), 37-44.
Wawryszuk-Misztal, A. (2007). Strategie zarządzania kapitałem obrotowym netto w przedsiębiorstwach. Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej.
Wędzki, D. (2002). Strategie płynności finansowej przedsiębiorstwa. Oficyna Ekonomiczna.
Young, D. W. (2008). Management Accounting in Health Care Organization. Jossey-Bass A Wiley Imprint.
Zimon, G. (2021). Zarządzanie kapitałem obrotowym w przedsiębiorstwie. CeDeWu.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Kategorie
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Ewelina Rabiej
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
